Reklama

Dla wielu dzieci (szczególnie astmatyków i alergików) inhalator jest rzeczą niezbędną w domu. W licznych przypadkach jego stosowanie ratuje dziecko przed pobytem w szpitalu. Inhalator to urządzenie medyczne, które dostarcza pacjentowi lek w postaci mgiełki (aerozolu) bezpośrednio do układu oddechowego.

Jak działa?

Za pomocą kompresora powietrze tłoczone jest pod odpowiednim ciśnieniem przez przewód połączeniowy do komory nebulizacyjnej, gdzie wlewamy lek. W komorze następuje rozbicie płynnej formy leku do postaci mgiełki – czyli cząsteczek na tyle mikroskopijnych, by mogły dotrzeć w zakamarki naszego układu oddechowego. Większe cząsteczki osiadają na początku (tj. nos, gardło, krtań), mniejsze docierają aż do pęcherzyków płucnych. Wygląda to tak:

  • Cząsteczki o wielkości od 10 do 7µm (mikronów) mają tendencję do osiadania w nosie i gardle.
  • Cząsteczki o wielkości od 6 do 4 µm w większości są deponowane w strefie tchawicy i oskrzeli
  • Cząsteczki o wielkości od 3 do 1 µm są deponowane w płucach
  • Cząsteczki o wielkości < 1 µm mogą pozostawać zawieszone w powietrzu i być wydychane.

Źródło: Mario La Rosa, Michele Miraglia Del Giudice, Pneumologia Pediatrica 2003; 12: 28-35. Za: www.inhalacjeudzieci.pl

Jest to dla nas bardzo istotna informacja – zauważmy np., że cząsteczki większe niż 3 μm osiadają w większości w wyższych odcinkach dróg oddechowych (np. w tchawicy). Lekarstwo przeznaczone do płuc w inhalatorze, który wytwarza cząsteczki większe niż 3 μm zostaje zmarnowane, bo lek nie dochodzi do miejsca docelowego, ba – może nawet przynieść skutek niepożądany, osiadając w wyższych partiach układu oddechowego.

Parę z leków czy soli fizjologicznej wdychamy poprzez maseczkę, która zakładana jest na komorę nebulizacyjną. Bardzo ważne jest, by maseczka dokładnie przylegała do twarzy, by aerozol nie uciekał bokiem! Nebulizatory należy co jakiś czas wymieniać, gdyż zużycie wpływa na spadek wydajności.

Dzięki tym urządzeniom możemy podawać w inhalacjach: sól izotoniczną, leki rozszerzające oskrzela, sterydy, leki upłynniające wydzielinę oskrzelową (Berodual, Ventolin, Mucosolvan, Pulmicort itp.) oraz antybiotyki. Nie wszystkie jednak inhalatory nadają się do każdego typu leku. Ważne, by wcześniej zapoznać się z instrukcją, gdyż np. inhalatory ultradźwiękowe, w odróżnieniu do pneumatycznych, mają bardzo wąski zakres stosowania leków, przez to że ultradźwięki zmieniają strukturę chemiczną substancji. Do inhalatorów nie można też wlewać olejków eterycznych!

Dla kogo?

Inhalatory stosujemy przy podawaniu leków w astmie, mukowiscydozie i przy różnego rodzaju alergiach. Pomagają przy infekcjach wirusowych i bakteryjnych dolnych dróg oddechowych. Nawilżają drogi oddechowe, ułatwiając odkrztuszanie. Pomagają zwalczać katar czy uciążliwy ból gardła. Inhalator może być stosowany zarówno przez dzieci, jak i dorosłych. Niektóre inhalatory są dodatkowo wyposażone w irygator do nosa – idealny patent na chore zatoki czy oczyszczanie nosogardzieli ze śluzu i zalegającego kataru.

 

Co jest najistotniejsze przy wyborze inhalatora?

  • MMAD (Mass median aerodynamic diameter) – wskaźnik określający procentowy udział określonego rodzaju cząsteczek w aerozolu. Jeżeli MMAD nebulizatora wynosi 3 um, oznacza to, że 50% wytwarzanych przez nebulizator cząsteczek jest wielkości poniżej 3 um, a druga połowa to cząsteczki powyżej 3 um. 
  • Przy wyborze inhalatora nie należy sugerować się maksymalnym ciśnieniem oraz maksymalnym przepływem powietrza w kompresorze (są to dane bez podłączonej komory nebulizacyjnej), gdyż po podłączeniu pojemnika na lek wartości te drastycznie spadają! Pytajmy więc o ciśnienie robocze (w barach) i przepływ roboczy (w l/min).
  • Szybkość nebulizacji – im wyższa wartość (w ml/min), tym szybsza terapia.
  • Producent PiC Solution zwraca uwagę na pomijany nierzadko parametr frakcji oddechowej (respirabilnej), czyli % cząsteczek < 5 μm. Jak piszą na swojej stronie: „Wdychane cząsteczki powinny być wystarczająco małe, by być unoszone w powietrzu i wystarczająco duże, aby osiąść na powierzchni płuc i oskrzeli. Cząsteczka < 1 μm może pozostać w powietrzu, nawet w nieruchomym, i być następnie wydychana. Cząsteczka > 5μm zazwyczaj osiada w górnych drogach oddechowych lub w gardle i ustach. Przykład: Mamy do dyspozycji 2 inhalatory. Jeden ma frakcję oddechową = 72%, a drugi 51%. Oznacza to, że w pierwszym uzyskujemy aerozol znacznie "bogatszy" w optymalne cząsteczki  (72% aerozolu będzie składało się z cząsteczek mniejszych niż 5 mikronów, podczas gdy w drugim inhalatorze tylko 51%!)”. Parametru tego nie umieszczamy w tabeli z tego względu, że mało kto podaje go w ogólnie dostępnych specyfikacjach technicznych.  
  • marka o dobrej pozycji na rynku; atesty, certyfikaty. Inhalator to urządzenie na lata, warto więc przemyśleć zakup i wybrać sprawdzony sprzęt, nawet jeśli wydaje się nienajtańszy!